Epoka e Errët Shqiptare

Hartë e vitit 1589 Në arkivin e hartave të vjetra oldmapsonline.org gjenden një numër hartash antike të Shqipërisë dhe territoreve përreth. Ndër këto harta janë edhe disa harta italiane të prodhuara në shekuj të ndryshëm, por që duken qartë që janë riprodhimi i një harte më të vjetër. Ekzemplari më i vjetër i kësaj harte në arkiv i përket vitit 1589, ndërsa ekzemplari më i ri i përket vitit 1770. Përgjithësisht tiulli i hartës shënon “Maqedonia, atdheu i Alexandrit” dhe aty ilustrohet edhe Albania. Në të gjitha këto harta figuron një emërtim i një vendbanimi specifik të quajtur Albanopolis.

Pllakati i gjetur në steren e ujit në kalanë e Shkodrës Menjëherë sapo doli lajmi për zbulimin e pllakatit të gjetur në steren e ujit të kalasë së Shkodrës në dhjetor 2022, unë e përktheva tekstin e pllakatit dhe e botova në Facebook në datë 15 dhjetor 2022. Deri në atë moment nuk kishte dalë ende asnjë përkthim zyrtar nga specialistët. Sot është e vështirë të gjesh informacion online për këtë pllakat. Tani po e botoj edhe këtu në blog.

Fatkeqësisht, dy harta njësoj për fiset ilire nuk ka. Kjo është njëra prej tyre. Koha e leximit: nën 20 minuta Ka pasur shumë teori e shumë diskutime në lidhje me emërtimet e fiseve ilire, por asnjë deri më sot nuk ka mundur t'u gjejë emrave të tyre kuptimin e vërtetë. Autorë të ndryshëm kanë ofruar shpjegime të ndryshme por askush nuk është në gjendje të vërë dorën në zjarr për asnjërën prej tyre. Prandaj, nisur nga ato pak informacione që dihen për disa prej këtyre emërtimeve, kam arritur të ndërtoj një arsyetim, i cili na nxjerr në disa konkluzione të pa diskutuara më parë.

Harta e vendbanimeve në zotërimet e Brankoviçit në vitin 1455. Kisha lexuar shpesh deklarata të serbëve nacionalistë në internet se në defterin osman të vitit 1455 të zotërimeve të Brankoviçit, shqiptarët përbënin vetëm rreth 1% të popullsisë së Kosovës. Prandaj unë mora mundimin dhe krijova një hartë të të gjitha vendbanimeve që përmenden në atë defter, duke përdorur si referencë botimin në serbisht të Institutit Oriental të Sarajevë, të vitit 1972 me titull " Zotërimet e Brankoviçit - inventari i gjerë kadastral i vitit 1455 " dhe nga ajo hartë doli një panoramë shumë interesante. Në hartë janë vendosur pothuajse të gjitha vendbanimet e renditura në defter, përveç ndonjë dyzine emërtimesh, të cilat nuk arrita t'i gjej.  Ajo që bie në sy në pamje të parë është fakti se në zotërimet e Brankoviçit nuk hyjnë territoret e Rrafshit të Dukagjinit dhe Hasit verior, ose siç e quajnë Serbët, Metohisë, përveç nja tre-katër vendbanimeve të izoluara, që do të thotë se informacion në...

Ky nuk është studim i mirëfilltë linguistik shkencor dhe nuk duhet marrë si i tillë. Ky punim shërben vetëm si pikënisje për kërkime të mëtejshme.