Epoka e Errët Shqiptare

Pllakati i gjetur në steren e ujit në kalanë e Shkodrës Menjëherë sapo doli lajmi për zbulimin e pllakatit të gjetur në steren e ujit të kalasë së Shkodrës në dhjetor 2022, unë e përktheva tekstin e pllakatit dhe e botova në Facebook në datë 15 dhjetor 2022. Deri në atë moment nuk kishte dalë ende asnjë përkthim zyrtar nga specialistët. Sot është e vështirë të gjesh informacion online për këtë pllakat. Tani po e botoj edhe këtu në blog.

A) Zanafilla e proto-indo-europianishtes. B) Proto-ilirishtja, paraardhëse e gjuhës shqipe. C) Ilirishtja ballkanike. D) Proto-shqipja. E) Reth 1500 vjet më parë shqipja fillon të marrë formën e gjuhës që njohim sot. F) Shqipja e vjetër. G) Shqipja moderne. Shigjetat e verdha tregojnë trungun e  gjuhësor të shqipes. Diagrama e publikuar në revistën Science Si qëndron në të vërtetë çështja e vjetërsisë së gjuhës shqipe? A është ajo 6000 vjeçare, siç na thonkërkan gjuhëtarët e huaj që kanë botuar studimin në revistën Science ? Apo është ajo 1500 vjeçare siç na thonë "komunisto-akademikët" e Akademisë së Shkencave? Kush ka të drejtë?

Interpretim artistik i skllavërisë në qytet-shtetet helene. Një nga pyetjet që mundon studiuesit e historisë së ilirëve në përgjithësi dhe të shqiptarëve në veçanti ka qenë kjo: "Pse nuk ka një qytetërim ilir? Pse nuk ndërtuan ilirët asnjëherë një "qytetërim" siç bënë helenët apo romakët edhe pse ishin fare pranë tyre? Pse ne shqiptarët nuk mund të flasim sot me krenari për "qytetërimin ilir"? A mos ishin ilirët të prapambetur? A mos ishin ata të paaftë për të ndërtuar qytetërime me teknologji, arkitekturë, art, kulturë, etj?

A janë shqiptarët të përzierë me popujt fqinjë? Sa ndikim kanë pasur pushtuesit e huaj në trashëgiminë gjenetike të shqiptarëve? Po fqinjët? A ka gjak sllav, grek, turk, etj, në venat e shqiptarëve?

Harta e zotërimeve të Aleksandrit të Madh. Kur sheh hartën e perandorisë që krijoi Aleksandri, e cila shtrihet nga Ballkani deri në Indi, është e pamundur mos të bjerë një gjë në sy: Aleksandri nuk bëri asnjëherë përpjekje për ta nënshtruar Ilirinë, apo edhe Ballkanin verior në përgjithësi. Pse?

Fatkeqësisht, dy harta njësoj për fiset ilire nuk ka. Kjo është njëra prej tyre. Koha e leximit: nën 20 minuta Ka pasur shumë teori e shumë diskutime në lidhje me emërtimet e fiseve ilire, por asnjë deri më sot nuk ka mundur t'u gjejë emrave të tyre kuptimin e vërtetë. Autorë të ndryshëm kanë ofruar shpjegime të ndryshme por askush nuk është në gjendje të vërë dorën në zjarr për asnjërën prej tyre. Prandaj, nisur nga ato pak informacione që dihen për disa prej këtyre emërtimeve, kam arritur të ndërtoj një arsyetim, i cili na nxjerr në disa konkluzione të pa diskutuara më parë.